Origineel
Hear my tale of tragedy:
Faustus:
“Alas, philosophy I have explored
as well as medicine and law
add to these regrettably
my studies in theology
Yet here I sit, a foolish bore
no wiser than I was before
No dog can live like this
knowledge gained is far from bliss
So I resolved my soul to free
through blackest magic and dark alchemy”
(Goethe: Faust)
And from my library old
I have this book which I am told
Holds the key to strangest lands
Places never travelled by man
It will, no doubt, open my eyes
through Hell I will finally find my Paradise
The Fool:
From browsing through this book I have learned
that all that I have ever yearned
may be accomplished easily
with words uttered feasibly
As long as I in my circle remain
nothing can harm me, the demons are chained
And with the next word I do burn
The devils back to Hell return
Faustus:
As a fool summons a devil, so will I
summon the Fallen Angel of Light
And with his widom in my sight
I will remain (both day and night)
as happy as a man can be
for no knowledge will be strange to me
Of stars in heaven I will know
As life itself I will explore
Rain and thunder I do endure, likewise
fire and ice
the elements are torturing me
with the only purpose that I shall see
and know the wisdom of the lord
Lucifer I summon thee!
Mephistopheles:
I have come to visit you this late
(although your spells are out of date)
To see who mocks the name of God
he might be of interest to my lord
Faustus:
Then I will speak, and you hear this:
In my search for eternal bliss
I will give my very soul to you
If what you claim is really true
Then you will serve me loyaly
obey my orders accurately
For me accomplish any task
bring me the moon if I should ask
When time is up you claim your prize:
My soul forever absent from heavenly paradise
As I do sign this covenant
in blood from a cut in my hand
My soul is not for God to claim
I will have twenty-four years with maidens and fame
And now I do enquire of you
The secrets of life, of Oceans blue
of stars upon the mighty sky
of moon and planets far up high
Mephistopheles:
That is not for man to know
as words can not tell what they are of
and man cannot grasp what words cannot command
for words are far more glorious than ever was man
Faustus:
Your tracherous lies are powerless
You do not convince me, for I stress:
do I not grasp love and hate,
pleasure and pain, lust and fate ?
I cannot describe these, yet I know
that in my heart with fire they flow
How I repent my loathsome deeds,
these devils do not fullfill my needs…
Mephistopheles:
Faustus, I am not at all thrilled
you try to escape, yet you have no will
but to bath in all pleasures that flesh can give
even though, as it appears, your virgin is a devil
and now is the day of your fears
I will collect what is mine after twelve years
as day and night I gave you plenty
(twelve and twelve is four-and-twenty)
thus, what was thine
is now forever mine”
Vertaling
Hoor mijn verhaal van tragedie:
Faustus:
“Helaas, filosofie heb ik verkend
evenals geneeskunde en recht
voeg daar spijtig genoeg aan toe
mijn studies in de theologie
Toch zit ik hier, een dwaze saaie
niet wijzer dan ik eerder was
Geen hond kan zo leven
opgedane kennis is verre van zaligmakend
Dus besloot ik mijn ziel te bevrijden
door de zwartste magie en duistere alchemie”
(Goethe: Faust)
En uit mijn oude bibliotheek
heb ik dit boek, waarvan mij verteld is
de sleutel bevat tot de vreemdste landen
Plaatsen die nooit door de mens zijn bereisd
Het zal, zonder twijfel, mijn ogen openen
door de hel zal ik eindelijk mijn paradijs vinden
De Dwaas:
Van het doorbladeren van dit boek heb ik geleerd
dat alles waar ik ooit naar verlangd heb
gemakkelijk kan worden bereikt
met woorden die haalbaar zijn
Zolang ik in mijn cirkel blijf
kan niets mij deren, de demonen zijn geketend
En met het volgende woord verbrand ik
De duivels keren terug naar de hel
Faustus:
Zoals een dwaas een duivel oproept, zo zal ik…
de Gevallen Engel van het Licht oproepen
En met zijn weduwe in mijn zicht
zal ik blijven (zowel dag als nacht)
zo gelukkig als een man maar kan zijn
want geen kennis zal mij vreemd zijn
Van sterren in de hemel zal ik weten
Als het leven zelf zal ik onderzoeken
Regen en donder verdraag ik, evenzo
vuur en ijs
de elementen kwellen mij
met het enige doel dat ik zal zien
en de wijsheid van de Heer zal kennen.
Lucifer ik roep u!
Mephistopheles:
Ik ben gekomen om u zo laat te bezoeken
(hoewel je spreuken niet meer van deze tijd zijn)
Om te zien wie de spot drijft met de naam van God
hij zou van belang kunnen zijn voor mijn heer
Faustus:
Dan zal ik spreken, en je hoort dit:
In mijn zoektocht naar eeuwige gelukzaligheid…
zal ik mijn ziel aan u geven.
Als wat je beweert echt waar is
Dan zul je me loyaal dienen
mijn bevelen nauwkeurig opvolgen
Voor mij elke taak volbrengen
breng me de maan als ik erom vraag
Als de tijd om is, eis je je prijs op:
Mijn ziel voor altijd afwezig uit het hemelse paradijs
Terwijl ik dit verbond teken
in bloed van een snee in mijn hand
Mijn ziel is niet voor God om op te eisen
Ik zal vierentwintig jaar hebben met maagden en roem
En nu vraag ik u
De geheimen van het leven, van de blauwe oceanen
van de sterren aan de machtige hemel
van de maan en de planeten hoog in de lucht
Mephistopheles:
Dat is niet aan de mens om te weten
zoals woorden niet kunnen vertellen waar ze van zijn
en de mens niet kan bevatten wat woorden niet kunnen bevelen
want woorden zijn veel glorieuzer dan ooit de mens was
Faustus:
Je verraderlijke leugens zijn machteloos
Je overtuigt me niet, want ik benadruk:
Begrijp ik niet liefde en haat,
plezier en pijn, lust en het lot?
Ik kan ze niet beschrijven, toch weet ik
dat ze in mijn hart met vuur vloeien
Hoe ik berouw heb over mijn afschuwelijke daden,
deze duivels vervullen niet mijn behoeften…
Mephistopheles:
Faustus, ik ben helemaal niet blij
Je probeert te ontsnappen, maar je hebt geen wil
dan te baden in alle genoegens die het vlees kan geven
ook al is, zoals blijkt, je maagd een duivel
en nu is de dag van je angsten
Ik zal innen wat van mij is na twaalf jaar
zoals dag en nacht ik je overvloed gaf
(twaalf en twaalf is vier-en-twintig)
zo, wat van jou was
is nu voor altijd van mij”